Geen verboden staatssteun bij bouw en exploitatie zwembad

LJN BO2687, Raad van State, 03-11-2010

De feiten
Bij besluit van 4 februari 2009 heeft hetcollege van burgemeester en wethouders aan de gemeente Lingewaard een vrijstellingen een bouwvergunning verleend voor het oprichten van een sportgebouw met eenzwemvoorziening en een fitnessruimte op het perceel Van Nispenlaan te Bemmel.
Bij uitspraak van 8 december 2009, heeft derechtbank de door appellante (= de appellant en anderen) daartegen ingesteldeberoepen gegrond verklaard. Tegen dezeuitspraak hebben het college en de gemeente hoger beroep ingesteld bij de Raadvan State, onder andere omdat er volgens het college geen sprake eis vanverboden staatssteun.

Hetgeschil

De raad van Stateoverweegt:

2.5. Het collegeen de gemeente betogen dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat nietbij voorbaat mocht worden aangenomen dat geen sprake is van ongeoorloofdestaatssteun en dat melding bij de Europese Commissie had dienen plaats tevinden. Daartoe voeren zij aan dat de door de gemeente beschikbaar gesteldefinanciële steun voor de exploitatie van het voorziene zwembad niet voldoet aanalle in artikel 87, eerste lid, van het Verdrag tot oprichting van de EuropeseGemeenschap (hierna: het EG-Verdrag), thans artikel 107, eerste lid, van hetVerdrag betreffende de werking van de Europese Unie (hierna: het VWEU) genoemdevoorwaarden voor het bestaan van ongeoorloofde staatssteun. In dit verbandstellen zij dat met name niet wordt voldaan aan het voordeel-criterium en datevenmin sprake is van een ongunstige beïnvloeding van de interstatelijkehandel. Gelet hierop was voor aanmelding van de steunmaatregel bij de EuropeseCommissie geen aanleiding, aldus het college en de gemeente.

2.5.1. Ingevolgeartikel 107, eerste lid, van het VWEU, zijn steunmaatregelen van de staten ofin welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die de mededinging doorbegunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalsen ofdreigen te vervalsen, behoudens de afwijkingen waarin de Verdragen voorzien,onverenigbaar met de interne markt, voor zover deze steun het handelsverkeertussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt.
Ingevolge artikel108, derde lid, voor zover thans van belang, wordt de Commissie van elk voornementot invoering of wijziging van steunmaatregelen tijdig op de hoogte gebracht,om haar opmerkingen te kunnen maken.
2.5.2. Vooropwordt gesteld dat de vraag of de gemeente in dit geval in strijd met artikel87, eerste lid, van het EG-Verdrag, thans artikel 107, eerste lid, van hetVWEU, financiële steun heeft verleend, in deze procedure alleen aan de orde kankomen in het kader van de beoordeling of voldoende gewaarborgd is dat hetbouwplan financieel uitvoerbaar is en dat het in die bepaling gaat omcumulatieve voorwaarden.
De gedingstukkenen het verhandelde ter zitting geven geen aanleiding voor het oordeel dat dekans bestaat dat de door de gemeente aan de exploitant van het zwembad terbeschikking gestelde jaarlijkse exploitatiebijdragen het handelsverkeer tussende lidstaten ongunstig zullen beïnvloeden. Voor dit oordeel wordt steungevonden in de beschikking van de Europese Commissie van 12 januari 2001,SG(2001) D/285046, N 258/00, Duitsland (Recreatiezwembad Dorsten). Hierbijwordt in aanmerking genomen dat het met het bouwplan voorziene zwembad, waaropde exploitatiebijdragen zien en dat in hoofdzaak gericht is op instructie- endoelgroepzwemmen en op gebruik door lokale zwemverenigingen, dient tervervanging van het bestaande gemeentelijke zwembad "De Hoenderik",waarvan de gebruikers hoofdzakelijk uit de kern Bemmel en regio Lingewaardkomen. Het voorziene zwembad is aldus, evenals voornoemd zwembad in Dorsten, inhoofdzaak op een lokale doelgroep gericht. Voorts is niet gebleken dat met hetvoorziene zwembad is beoogd bezoekers uit andere lidstaten aan te trekken.Hierbij wordt mede in overweging genomen dat het zwembad een uitvoering heeftdie zich niet door bijzondere voorzieningen onderscheidt van andere gewonezwembaden. De omstandigheid dat de afstand van Bemmel tot de grens metDuitsland korter is dan de afstand van Dorsten tot de grens met Nederland maaktdit niet anders, aangezien op korte afstand van Bemmel en op kortere afstandvan de grens met Duitsland de stad Nijmegen is gelegen, die over meerderevergelijkbare zwembaden beschikt. Nu reeds gelet op het voorgaande nietaannemelijk is dat de door de gemeente beschikbaar gestelde financiële steun instrijd is met artikel 107, eerste lid, van het VWEU, komt de Afdeling, waar hetin deze bepaling om cumulatieve voorwaarden gaat, niet toe aan een oordeel overde vraag of aan de eveneens in artikel 107, eerste lid, van het VWEU vervattevoorwaarde van vervalsing van de mededinging is voldaan. Gelet op hetvoorgaande bestond geen aanleiding de steunmaatregel bij de Europese Commissiete melden overeenkomstig het bepaalde in artikel 108, derde lid, van het VWEU.Voorts bestaat, gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, geen grond voor hetoordeel dat het college er niet in redelijkheid vanuit mocht gaan dat definanciële uitvoerbaarheid van het bouwplan verzekerd is. De rechtbank heeftdit niet onderkend.

2.6. Het hogerberoep van het college en de gemeente is gegrond. De aangevallen uitspraakdient te worden vernietigd. Doende hetgeen de rechtbank zou behoren te doen zalde Afdeling de beroepen van [appellante] en [belanghebbende] ongegrondverklaren.

De beslissing 
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad vanState 
I. verklaart het hoger beroep van appellante enanderen ongegrond; 
II. verklaart de hoger beroepen van het collegevan burgemeester en wethouders van Lingewaard en de gemeente Lingewaard gegrond
III. vernietigt de uitspraak van de rechtbankArnhem van 8 december 2009
De utispraak staat HIER