woensdag 6 juni 2012

Portretrecht straatvoetballer en auteursrecht fotograaf: Wasi Mailik en Hans Lans vs Monta


 Twee verschillende, met elkaar verband houdende, rechtszaken met een verschillende eiser, maar dezelfde gedaagde. Gedaagde in beide zaken is Monta. Monta is een keldingmerk dat kleding op de markt brengt dat zich richt op straatvoetbal. Monta laat een fotograaf, Hans Lans, foto 's maken van een straatvoetballer Wasi Malik. 

De ontwerper van Monta maakt op basis van het de foto's (ze trekt de foto's over) het onderstaande logo. 
Monta Juniors



Eerste zaak
De samenwerking tussen Wasi en Monta komt ten einde en Wasi vordert in kort geding het staken van de inbreuk die Monta maakt op zijn portretrecht, door de gestyleerde foto van hem in het logo te gebruiken.
De voorzitter van de rechtbank is van mening dat de vraag is of met het logo inbreuk wordt gemaakt op het portretrecht van Wasi. Het is allereerst van belang of Wasi op het logo herkenbaar is. Daarvoor is niet per se noodzakelijk dat het gezicht of gedeelten van het gezicht van Wasi herkenbaar zijn, zoals hier in ieder geval niet aan de orde is. Herkenbaarheid aan andere trekken, bijvoorbeeld aan specifieke kenmerken en of de lichaamshouding van Wasi kan ook voldoende zijn. De rechter is van oordeel dat de gestalte van het silhouet als geheel en de lichaamshouding van de figuur op het logo niet zodanig specifiek voor Wasi dat hij alleen daaraan herkenbaar zou zijn, laat staan dat het silhouet duidelijk alleen van Wasi kan zijn en niet van iemand anders. De rechter wijst de vordering van Wasi af, omdat er geen sprake is van een portret.
Tot slot is interessant te melden dat Wasi in deze zaak probeert aan de hand van een marktonderzoek aan te tonen dat het publiek hem wel herkent. De voorszitter vindt het geen overtuigend  onderzoek: " onduidelijk is wie dit onderzoek heeft uitgevoerd en waar en wanneer dat is gebeurd. Voorts kan niet worden uitgesloten dat sturende vragen zijn gesteld, waarin reeds melding is gemaakt van de naam Wasi. Een aanwijzing daarvoor zou kunnen zijn dat in de overgelegde productie als vraag staat vermeld: "Herkent Wasi in logo Monta?" waarop als antwoord 'Ja' of 'Nee' is genoteerd"

Tweede zaak
De tweede zaak gaat tussen de eiser Hans Lans en Monta. In deze zaak heeft de eiser meer succes. In een eerdere zaak tussen Lans en Monta stond de vraag centraal of Lans nu wel of niet afstand had gedaan van het auteursrecht. De rechtbank in die zaak was van oordeel dat Lans daar geen afstand van gedaan had.

De zaak doet mij denken aan de zaak die het persbureau AP aanspande tegen de maker van de HOPE poster van Barack Obama. HIER meer.

Hans Lans is van mening dat ten eerste door de bewerking persoonlijkheidsrechten worden aangetast en ten tweede dat er hier sprake is van een ongeoorloofde bewerking van zijn foto. Lans vordert daarom schadevergoeding en een verbod tot het verder gebruik van zijn bewerkte foto.
De eerste vordering wijst der rechter af. Lans heeft onvoldoende gemotiveerd waarom de bewerking van zijn foto in het logo een verminking of andere aantasting van zijn werk betreft.
De voorzitter van de rechtbank is van oordeel dat het logo een verveelvoudiging van het werk van Lans is. Dat het logo ook als een nieuw werk met auteursrechtelijke bescherming zou kunnen worden aangemerkt, doet daar niet aan af. Ook een bewerking die zelf een oorspronkelijk karakter draagt kan een verveelvoudiging zijn van een ander werk, al zou de letterlijke tekst van artikel 13 Auteurswet (Aw) anders kunnen doen veronderstellen.
Aldus, is sprake van verveelvoudiging van de foto van Lans c.s. waarvoor deze als auteursrechthebbende in beginsel zijn toestemming zou moeten verlenen.

Het gerrechtshof komt in juli 2014 tot een  ander oordeel (Gerechtshof Amsterdam15-07-2014, ECLI:NL:GHAMS:2014:2679)
 : het logo is gebaseerd op een foto maar maakt geen inbreuk op het auteursrecht van de fotograaf, nu het logo geen gebruik maakt van auteursrechtelijk beschermde trekken. Zie rechtsoverweging 2.12


Zie ook DIT bericht over deze zaak op intellectueeleigendomsrecht.nl


Geen opmerkingen:

Een reactie posten